1 march 2012
Filozofia ( a nawet psychologia) T. Pratchett'a
Nie mam zamiaru przedstawiać tutaj
biografii tegoż pana, napiszę tylko, iż jako ateista, bardzo mnie
zaskoczył – oczywiście pozytywnie, a dlatego, że ma jedną i tą
samą (tak!) żonę, nie rozwodził się pięćset razy, nie obraża,
ani nie neguje chrześcijaństwa, nie krzyczy o zalegalizowaniu
aborcji. Za to plus. (Ale jest za eutanazją – ja nie mam zdania na
ten temat).
Ujął mnie inteligentnym, a nawet
angielskim humorem, oryginalnym zapisem, i interesującą, wciągającą
prozą. Jego książki zwyczajnie poprawiają mi humor. Parodiując
wiele znanych postaci, chce przekazać, by nie traktować wszystkiego
śmiertelnie poważnie, bo przecie „powaga zabija powoli”.
Podoba mi się jego filozofia, tudzież – psychologia zwarta w
książkach.
Nie przeczytałem wszystkich jego
książek, ale myślę, że do końca życia zdążę to zrobić.
A więc co pisze zacny pan Pratchett o
ludziach. A mianowicie pisze to, iż ludzie mają wrodzoną potrzebę
niezależności, o czym też mówi psychologia osobowości, oraz
emocji i motywacji.
Ludzka niezależność wyraża się w
tym, iż: „Człowiek powinien mieć kogoś obok siebie, żeby mu
demonstrować, jaki to on jest niezależny i samodzielny. Ludzie,
którzy nie potrzebują innych ludzi, potrzebują innych ludzi, by im
okazywać, że są ludźmi, którzy nie potrzebują innych ludzi.”
A więc, nie trzeba mieć za wiele
rozumu, by to zwyczajnie zrozumieć.
Druga kwestia to kwestia przeznaczenia
i osobowości człowieka. Jakby to wytłumaczyć. Niestety, ale
pochodzenie, uroda, aparycja i co tu dużo mówić – los, decydują,
jaka jest pozycja człowieka w społeczeństwie, grupie(…).
Wzmianki o tym wskaże nam psychologia społeczna i socjologia.
Nie dziwmy się, więc, dlaczego
czasami nie osiągniemy tego, co osiągnęli inni i dlaczego jest
tak, a nie inaczej. Jest tak, jak jest. Ale nie jest tak, jak być
powinno. Tylko w niebie (innym świecie istnieje sprawiedliwość i
słuszność). Pratchett na ten temat: „Są, bowiem ludzie, których
przeznaczeniem jest być układanym na wygodnych sofach, a są tacy,
którym los przeznaczył tylko noszenie misek z zimną wodą”.
Kwestia numer dwa do tejże kwestii: „
królowych trudno nie zauważyć”.
Niektórych ludzi się po prostu
pomija, być może dlatego, że sami idą w cień: „Pogodziła się
już z tym, że zawsze wybierają ją ostatnią do wielkiej
zespołowej gry życia”.
Czasami człowiek jest po prostu
zdeterminowany. To nie moja wina, iż nie urodziłem się w
Hollywood, czy w rodzinie bogatego polityka czyż nie? To nie moja
wina, iż wylałem na ręce wrzątek jak miałem rok. A więc, nie
naszą winą jest, że…
Ale na niektóre rzeczy mamy wpływ.
Ale nie na system.
Ludzie, którzy są bezwzględnie
przekonani o swojej wyjątkowości, to ludzie, którzy często robią
taki błąd jak ten: „Myli pewność siebie i szczerość z
niegrzecznością”. Zadufanie w sobie nie jest pożądane.
Mentalność ludzka. Kwestia kolejna.
Czyli – jacy jesteśmy, jako gatunek homo sapiens?
A mianowicie tacy. I nie jest to
bynajmniej kłamstwo, lecz szczera prawda. A szczera prawda nie
zawsze jest łatwa do przełknięcia: „Ludzie są ślepi. Wolą
wierzyć w bzdury.”
„Wszyscy się tak przejmują
szczęściem”. ( Dużo, zdrowia, SZCZĘŚCIA…)
„Bez oporu przełkną wielkie
oszustwo, ale udławią się małym kłamstewkiem”.
„Łatwo mieć wszystko wspólne,
kiedy się niczego nie ma”.
„Ludzkość nauczyła się chodzić
dopiero wtedy, gdy padła na kolana”.
„Ludzie zachowują się
irracjonalnie”.
„Niektórzy ludzie zrobią cokolwiek,
żeby tylko sprawdzić, czy zrobienie tego jest możliwe”
„Iloraz inteligencji tłumu równy
jest IQ najgłupszego przedstawiciela podzielonego przez liczbę
uczestników”.
„Ciało to główna ludzka słabość.
Zmysły również”
A dlaczego ludzie są bierni? Otóż,
dlatego: „Świat zmieniał się dramatycznie, a już po kilku
dniach, ludzie uważali to za normalne. Mieli tę zadziwiającą
umiejętność eliminowania i zapominania wszystkiego, co nie
pasowało”. No, więc, po co się przejmować, że gdzieś tam ktoś
umiera z głodu, ktoś kogoś zabił. Tak było jest i będzie, to
jest w porządku dopóki, dopóty nas nie dotknie.
„Ludzie nigdy nie widzą kogoś, kto
chce, żeby dali mu pieniądze”
, „Jeżeli trzymasz się bandy
idiotów, to na pewno sam też zdurniejesz”
„Idiotyzm nie musi być chorobą
zakaźną”
„Nie ma nic tak głupiego, czego
ludzie nie zrobią”
Kłamstwo: „Niektórzy powtarzają
kłamstwa konsekwentnie, na wypadek, gdyby te słowa stały się
prawdą”
„Ludzie wynaleźli nudę”.
„A ludzie lubią…dramat”. A
dlaczego akurat ten cytat? Jakby nie lubili, to by nie oglądali
filmów dramatycznych, horrorów, nie oglądali wiadomości, nie
czytali prasy gdzie pełno informacji o tragediach dnia codziennego.
Ot, co.
A dlaczego kiedyś
były epidemie, klęski głodu i inne takie?: „Ludzie stworzyli
Zarazę. Byli prawdziwymi geniuszami, jeśli chodzi o tłoczenie się
blisko siebie, włóczenie się gdzieś po dżungli, czy umieszczanie
śmietnika tuż obok studni.” I to nie tylko niezbyt rozwinięta
medycyna zawiodła! Oczy trzeba mieć otwarte!
A wygląd też jest ważny. Jakby nie
był, to nie było by ładnych kobiet i przystojnych mężczyzn:
„Ludzie usilnie starali się
przekonać ją, że uroda to tylko zewnętrzna forma, liczy się
wnętrze- tak jakby jakiś mężczyzna zakochał się kiedyś w parze
nerek.”
„Piękne kobiety za to często
osiągały bardzo wiele, tylko się uśmiechając do potężnych
mężczyzn”
Charakter jest ważny, ale co komu po
charakterze jak jest otyły jak słoń, „pryszczaty” jak człowiek
chory na ospę, ma krosty na tyłku, i obwisły biust? No, co?
Znajdzie wymarzoną pracę? Idealnego partnera? Wątpię, naprawdę
wątpię.
„Za pieniądze nie kupisz szczęścia,
ale możesz je wynająć”. Tak, więc niech nikt mi nie mówi, że
pieniądze nie są ważne w życiu. Zwłaszcza w takim świecie jak
ten.
„Są ludzie, którzy za odpowiednią
ilość złota, zrobią wszystko”.
„Bogaci zawsze są skąpi”.
I nasza odwieczna natura poszukiwania
wiecznych problemów: „Nikt nie zauważa czegoś, co funkcjonuje
dobrze”. Oraz wypowiedź Śmierci: „GDY BUTELKA SIĘ ROZTRZASKA,
CZY MA ZNACZENIE, W KTÓRYM MIEJSCU SZKŁO ZOSTAŁO UDERZONE?”
„Żywi ignorowali wszystko to, co
niezwykłe i cudowne, ponieważ życie było zbyt wypełnione tym, co
nudne i zwyczajne”
A teraz słów kilka o
człowieczeństwie:
„A kiedy przybędzie ci lat,
przekonasz się, że większość odpowiedzi sprowadza się w końcu,
do „Dlatego”.
„Na wszystko jest właściwy czas i
miejsce”
„Wiek niekoniecznie idzie w parze z
mądrością”
„Widzenie rzeczy, których człowiek
nie powinien oglądać, czyni nas ludźmi”
„Ludzie potrzebują fantazji, aby być
ludźmi”
„KAŻDA PRZYCZYNA MA SWÓJ SKUTEK. I
KAŻDY SKUTEK MA SWOJĄ PRZYCZYNĘ”
„Każdy potrzebuje jakiejś
niewielkiej cząstki siebie, która może sobie pozwolić na –
metaforycznie – bieganie nago po deszczu, myślenie myśli nie do
pomyślenia, chowania się po kątach i szpiegowania świata, czyli
robienia wszystkiego, co zakazane, ale zabawne.”
„Osobowości określają się w
relacji z innymi osobowościami”.
„Bycie człowiekiem jest niesamowicie
trudne”.
„Nieważne jak daleko by człowiek
uciekł, zawsze sam siebie dogoni”.
„Ludzie uczą się pewnych rzeczy,
dorastając. Rzeczy, które nigdzie nie są zapisane.”
„Są takie chwile w życiu, kiedy
patrzysz na świat i myślisz: „A co ze mną?” I możesz
usłyszeć, jak wszechświat odpowiada: „No, a co z tobą?”.
A jaki jest jeden z elementów
określających człowieczeństwo? Wiara. A zatem słów kilka o
wierze:
„Strach to wiara”.
„Czekają nas spore kłopoty, jeżeli
zaczniemy we wszystko wierzyć”
„Modlitwa jest zawsze użyteczna w
trudnej sytuacji”
„To rzeczy, w które wierzysz, czynią
cię człowiekiem”.
A prawdziwe dobro to po prostu
uratowanie drugiego człowieka: „Dobro jest zapaleniem światła w
mrocznym tunelu czyjegoś życia”
„Dobroczynność nie polega na tym,
żeby dawać ludziom to, co chcemy, ale to, co chcieliby dostać”.
„Lepszy jest pokarm z butów, gdzie
jest przyjaźń, niż z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść”.
Napiszę też po prostu kilka słów o
… miłości. Z reguły o niej nie piszę, bo ją zwyczajnie czuję.
„DOKĄDKOLWIEK PÓJDZIECIE,
PÓJDZIECIE RAZEM”
„Prywatny, dwuosobowy Raj”
A na zakończenie będzie… Śmierć.
Śmierć, jako osoba i śmierć, jako stan.
„SĄ RZECZY, PRZED, KTÓRYMI NIE
MOŻNA UCIEC, NIE MOŻNA ŻYĆ WIECZNIE”
„Śmierć przychodzi po wszystko”
„Śmierć nie może umrzeć”
„Pismo Śmierci jest natychmiast
rozpoznawalne”
„NIE ZABIERZESZ MAJĄTKU ZE SOBĄ”
„Śmierć wychwycą fałszywy akord w
symfonii wszechświata”
„Śmierć to odejście ze świata do
świata innego, niż ten realny”.
To by było na tyle, aż nawet za dużo.
No cóż, nadchodzi powoli weekend, a więc czas na: „solidny łyk
z butelki pachnącej jabłkami i radosną śmiercią mózgu”.
25 november 2024
2511wiesiek
25 november 2024
0019absynt
25 november 2024
Pod skrzydłamiJaga
24 november 2024
0018absynt
24 november 2024
0017absynt
24 november 2024
0016absynt
24 november 2024
0015absynt
24 november 2024
2411wiesiek
23 november 2024
0012absynt
22 november 2024
22.11wiesiek